Gezondheidseconoom Wim Groot schat de economische kosten van tinnitus op 8,5 miljard euro. Dat zegt de hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Maastricht in het programma De Stand van Nederland. Hij baseert zich daarbij op RIVM-cijfers over het aantal mensen met tinnitus dat in een zorgtraject zit. Het tv-programma dat ingaat op economische vraagstukken door de bril van millenials, besteedde in de recente uitzending aandacht aan tinnitus veroorzaakt door muziek in de vrije tijd.
Tinnitus is het horen van geluiden die niet in de buitenwereld aanwezig zijn. Dat kan een piep, een ruis, een brom, het geluid van krekels zijn, maar ook een snerpend geluid zijn zoals dat van een tram die door de bocht gaat. Tinnitus is geen ziekte maar een symptoom. Een symptoom dat kan komen door gehoorproblemen, maar ook een lichamelijke oorzaak kan hebben of voort kan komen door psychische overbelasting. In 80% van de gevallen zorgt een verminderd gehoor uiteindelijk voor de tinnitus.
In de uitzending van zaterdag 27 februari jongstleden van De Stand van Nederland lag de focus op tinnitus veroorzaakt door harde muziek bij het uitgaan. Zeker bij millenials, waar het programma zich op richt, de belangrijkste oorzaak.
Vaak verdwijnt de tinnitus na blootstelling aan harde muziek weer vanzelf, maar het kan ook permanent aanwezig blijven. Bij het regelmatig luisteren naar harde muziek of lawaai kan de tinnitus chronisch worden. Het kan echter ook in één keer ontstaan, bijvoorbeeld na een hele harde knal door vuurwerk of een schot van een (alarm-) pistool (lees meer). Ook muziek met een extreem hoge intensiteit kan ervoor zorgen dat er direct permanente gehoorschade en daarmee tinnitus ontstaat. Het is dan ook onverstandig om dicht bij luidsprekers of lawaaibron te gaan staan, zonder gehoorbescherming.
Mensen die ernstige last hebben van tinnitus kampen daardoor ook nogal eens met andere problemen. Zo komen slaapproblemen (25%), duizeligheid (25%), concentratieproblemen (22%), angst (15%), hoofdpijn (15%) en depressie (12%) voor. Bij gehoorschade door lawaai of muziek kan er ook overgevoeligheid voor normale alledaagse geluiden ontstaan. Dat wordt hyperacusis genoemd. Daar heeft zo’n 55% last van. De neiging van veel patiënten om bij hyperacusis het gehoor af te sluiten met gehoorbeschermers, werkt averechts. De kans is groot dat dit zelfs de hyperacusis op de lange termijn zal verergeren. Juist exposure therapie (blootstelling) blijkt te helpen bij hyperacusis.
Uit onderzoek naar tinnitus blijkt dat er drie groepen mensen zijn met tinnitus. De groep (1) die geen last ervaart, de groep (2) die het hinderlijk vindt maar er verder goed mee kan leven, en de groep (3) die het vreselijk of ondragelijk vindt. De laatste groep die gevormd wordt door 2% van de totale groep is tot de ‘serieuze’ patiënten te rekenen. De tweede groep die het hinderlijk vindt maar te doen, komt wel vaker dan gemiddeld bij de huisarts, specialist of andere hulpverlener terecht. Toch blijken ze wel aan het werk te zijn en nog redelijk goed maatschappelijk te functioneren. De groep zonder problemen met tinnitus blijkt de grootste: dat is ongeveer 84%. Dat blijkt uit onderzoek van neuropsycholoog Olav Wagenaar*.
Hoogleraar Wim Groot verbonden aan de Universiteit Maastricht schat dat economische kosten van tinnitus op 8,5 miljard euro liggen. Dat zegt de gezondheidseconoom in het tv-programma De Stand van Nederland. Hij baseert zich daarbij op RIVM-cijfers over het aantal mensen met tinnitus dat in een zorgtraject zit (340.000). De grootste kostenpost wordt volgens hem veroorzaakt door het verlies van kwaliteit aan leven. Daarnaast zorgt het volgens hem ook voor zorgkosten van maar liefst 1,4 miljard. Daarnaast vallen mensen met tinnitus door de last die zij ervaren ook uit op het werk. Dat kan tijdelijk zijn, maar ook permanent. Het verlies aan arbeidsproductiviteit die het met zich meeneemt, raamt de professor op 1,1 miljard.
Op maat gemaakt gehoorbeschermers bieden de beste bescherming en zijn er met een speciaal filter om naar muziek te luisteren
Organisatoren van evenementen en dancings hebben veelal het idee dat de muziek flink hard moet voor de beleving. Of dit zo is, is maar de vraag. Onderzoek uit 2016 uitgevoerd in opdracht van de toenmalige Nationale Hoorstichting (nu VeiligheidNL) beek dat al een derde van de bezoekers vond dat de muziek op evenementen en festivals te hard staat.
De makers van de De Stand van Nederland legde voor de uitzending de volgende vraag voor aan jongeren: “Is een feest pas geslaagd als de muziek hard staat?”. Van de ondervraagden bleek 82% het oneens te zijn met de stelling. Slechts 18% was het ermee eens.
Ondanks dat de verkopen van gehoorbeschermers de afgelopen jaren flink zijn toegenomen (lees meer), blijkt uit vragen van het programma dat 38% daar niet aan te denken bij het bezoek van een evenement of uitgaansgelegenheid. Er blijkt dus nog winst te halen bij de voorlichting. Aangezien we steeds ouder worden en niet alleen muziek en lawaai zorgt voor achteruitgang van ons gehoor, is voorzichtig zijn ermee van groot belang.
